W Piwnicy Muz Miejskiego Domu Kultury w Czechowicach-Dziedzicach odbędzie się kolejny wykład. Tym razem prelekcja poświęcona będzie Jerzemu Ficowskiemu. W tym roku mija 100. rocznica urodzin – poety, prozaika, tłumacza, badacza literatury Brunona Schulza oraz znawcy kultury romskiej a także żydowskiej.
– Bardzo ciekawy człowiek, wyjątkowa postać. [Jerzy Ficowski] przeżył wszystkie okropieństwa XX w., wyszedł z tego poturbowany, ale też wzbogacony, co przede wszystkim owocowało w jego poezji, książkach, scenariuszach, w kontaktach z ludźmi. To [przeżycia], w pewien sposób, rzutowało także na jego kontakty ze środowiskami pokrzywdzonymi – Żydami i Romami – opowiada historyk Jacek Cwetler, który będzie prelegentem poniedziałkowego wydarzenia.
Omawiany wykład odbędzie się 28 października o godz. 18:30 w Piwnicy Muz MDK. Wstęp wolny.
Jerzy Tadeusz Ficowski: urodził się 4 września 1924 r. - zmarł 9 maja 2006 r. Polski poeta, eseista, autor tekstów piosenek, prozaik, tłumacz (z języka hiszpańskiego, romskiego, rosyjskiego, niemieckiego, włoskiego, francuskiego, rumuńskiego i jidysz), żołnierz AK, ps. „Wrak” , uczestnik Powstania Warszawskiego, znawca folkloru żydowskiego i romskiego, badacz twórczości Brunona Schultza.
Podczas II wojny światowej mieszkał we Włochach pod Warszawą. Uczęszczał na tajne kursy, był więźniem Pawiaka. W Powstaniu Warszawskim walczył jako żołnierz pułku „Baszta”, na Mokotowie. Studiował filozofię i socjologię na UW.
Debiutował w 1948 r. tomikiem „Ołowiani żołnierze”. W latach 1948–1950 wędrował razem z taborem cygańskim, był członkiem angielskiego stowarzyszenia Gypsy Lore Society. Przełożył i opublikował pieśni cygańskiej poetki Papuszy.
Był znawcą ludowej poezji żydowskiej (opublikowanej w tomie „Rodzynki z migdałami”), specjalizował się także w poezji i tłumaczeniach Federico Garcii Lorki. Przetłumaczył wiersze młodego Bolesława Leśmiana, z języka rosyjskiego na polski („Pochmiel ksieżycowy: wiersze rosyjskie”).
Zafascynowany twórczością Brunona Schulza próbował w 1942 r. nawiązać korespondencję z autorem. Dowiedziawszy się o śmierci Schulza, postanowił zająć się badaniem jego twórczości, a także dokumentowaniem pozostałych po nim rękopisów, listów, rysunków i innych pamiątek. Wydane przez Ficowskiego książki „Regiony wielkiej herezji” oraz „Okolice sklepów cynamonowych” do dziś pozostają fundamentalnymi pracami literaturoznawczymi i bezcennym źródłem informacji.
Od 1960 r. pisał także teksty piosenek, które zyskały popularność.
W 1977 r. otrzymał nagrodę polskiego Pen Clubu. Gdy w 1975 r. podpisał list 59, został objęty zakazem druku do 1980 r. Członek KOR i KSS „KOR”. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
W 2005 r. został uhonorowany Nagrodą specjalną „Literatury na Świecie” za całokształt dorobku translatorskiego.
Pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
W 1974 powstał film dokumentalny „Papusza”, w reżyserii Mai Wójcik oraz Ryszarda Wójcika. Realizatorzy filmu opisali obyczaje i życie społeczności romskiej. Bohaterami filmu byli Papusza oraz Jerzy Ficowski. W 1998 r. Paweł Woltan zrealizował dokumentalny film biograficzny – „Amulety i definicje, czyli Szkic do portretu Jerzego Ficowskiego”.
W 2013 r. Krzysztof Krauze i Joanna Kos-Krauze zrealizowali film „Papusza”, w rolę Jerzego Ficowskiego wcielił się Antoni Pawlicki.
