– Chcemy wejść nie w XXI, a w XXII wiek jeśli chodzi o zarządzanie kryzysowe. Ważne jest porozumienie na poziomie lokalnym – mówił na wstępie Przemysław Koperski Wiceminister Infrastruktury. Było to spotkanie podsumowujące konsultacje do Programu redukcji ryzyka powodziowego dla zlewni Iłownicy i Białej. Przypomnijmy, że dokument stworzony przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie oraz Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej przedstawiono w maju a do końca lipca prowadzone były konsultacje społeczne. W tym czasie odbyły się także spotkania z mieszkańcami; w Ligocie, Jasienicy oraz Bielsku-Białej, w których udział wzięło ok. 300 osób. Wyznaczone w Programie kierunki działań to m.in. w naszej Gminie budowa polderów oraz przebudowa i nadbudowa obwałowań rz. Iłownicy i rz. Jasienica.
W trakcie dzisiejszego spotkania Gminę Czechowice-Dziedzice reprezentował Zastępca Burmistrza. – Cieszę się, że odbyły się konsultacje z mieszkańcami. Wcześniej nie dostrzegliśmy takich działań ze strony administratorów cieków wodnych, m.in. Wód Polskich. To były niełatwe często spotkania, w trakcie których – co zrozumiałe – mieszkańcy w sposób emocjonalny odnosili się do kwestii powodziowych – komentował wiceburmistrz Maciej Kołoczek.
Nasza gmina również wzięła udział w konsultacjach i przedstawiła konkretne propozycje rozwiązań, które mogą w przyszłości ograniczyć ryzyko powodziowe. Jednogłośnym stanowiskiem Rady Miejskiej w Czechowicach-Dziedzicach opowiedziano się za budową dwóch suchych polderów retencyjnych – przy ul. Burzej oraz stawie Hałcnowiec w Ligocie. Zaproponowano również rezygnację z planów utworzenia polderów na gruntach rolnych w Bronowie. W zamian wskazano możliwość budowy dwóch zbiorników na terenach obecnych stawów w Landeku i Iłownicy, co pozwoliłoby zwiększyć retencję i obniżyć koszty w stosunku do propozycji budowy polderów w Bronowie.
Samorząd Gminy Czechowice-Dziedzice opowiedział się także za budową suchego zbiornika w Międzyrzeczu, odrzucając wariant rekreacyjny, częściowo wypełniony wodą, jako mniej skuteczny i droższy. Podczas dzisiejszego spotkania w bibliotece stanowisko to jednoznacznie poparli obecni eksperci, podkreślając, że wyłącznie suchy zbiornik zapewni optymalną redukcję ryzyka powodziowego przy niższych kosztach inwestycji.
Kolejnym rozwiązaniem zaproponowanym przez Gminę Czechowice-Dziedzice jest rozważenie budowy kanału ulgi łączącego potok Bajerka z rzeką Iłownica, który umożliwiłby przekierowanie nadmiarowej wody ze zlewni Iłownicy do Zbiornika Goczałkowickiego. Inwestycja ta była już rozważana w przeszłości.
Zarówno strona społeczna, jak i władze samorządowe oczekują także intensyfikacji działań w zakresie przebudowy i odbudowy obwałowań. W trakcie prowadzonych konsultacji pojawił się także temat bieżącego utrzymania. Zwracano uwagę na niedostateczne i niesystematyczne prace w korytach rzek, na obwałowaniach i skarpach. Dodatkowo wskazano na niewystarczające działania w zakresie usuwania rdestowca.
– Dążymy do uzyskania większej odporności na ryzyko powodzi i możliwie maksymalne ograniczenie skutków takich zdarzeń w przyszłości. Zważając na sytuację w zlewni rzeki Białej i Iłownicy, rozwiązania techniczne są nieodzowne. Jednak ważna jest dla nas także akceptacja społeczna proponowanych inwestycji i taka ich realizacja, aby korzyści dla mieszkańców były jak najszersze – powiedział Marcin Jarzyński, Zastępca Prezesa Wód Polskich ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą.
– Naszym priorytetem niezmiennie pozostaje bezpieczeństwo mieszkańców terenów zagrożonych powodzią, dlatego prowadzimy otwarty dialog z samorządami i społecznością lokalną, aby przygotowane przez Wody Polskie i IMGW działania, jak najlepiej odpowiadały na realne potrzeby regionu – mówił wiceminister Przemysław Koperski.
PGW Wody Polskie przypomina, że trwają prace związane z usuwaniem skutków powodzi z września 2024 r., które polegają na odbudowie ubezpieczeń korytowych i brzegowych, zabudowie wyrw dennych oraz uzupełnianiu elementów regulacyjnych uszkodzonych przez żywioł. W Gminie Czechowice-Dziedzice realizowane są 4 umowy na kwotę ponad 7 mln zł (1 umowa częściowo obejmuje teren gm. Jasienica).
Osobną część spotkania stanowiła prezentacja projektu działań niestrukturalnych redukcji ryzyka powodziowego przedstawiona przez prof. Janusza Zaleskiego (jeden z głównych koordynatorów budowy Zbiornika Racibórz) oraz Jerzego Niedbałę. W tym zakresie możliwe do podjęcia są: projekt oraz rozbudowa systemu SMOK w IMiGW w obszarze zlewni, aktualizacja planów działania służb kryzysowych w przypadku powodzi, wnioski do rad gmin w zakresie prewencyjnego planowania przestrzennego, projekt działań edukacyjnych. Co można poprawić w zakresie działania służb kryzysowych? W zakresie wczesnego ostrzegania i monitoringu to m.in. większa liczba punktów pomiarowych oraz lepsza komunikacja w zakresie prognoz i alertów. Przy czym należy pamiętać nie tylko o rozwiązaniach elektronicznych (uzależnionych od dostaw prądu; dostępu do Internetu).
